Categoria : memoria e storia

“Su tribagliu de Mauru Maxia subra sos documentos e sas forgrafias de Santu Jorzi de Perfugas”

Mauro Maxia

Mauro Maxia, Santu Jorzi de Pèrfugas seschentos annos de istòria documentada,[ metà 1400- 2o22] NOR, Casteddu 2022 pp.125.

Questa recensione ho voluto farla in lingua sarda in considerazione del lavoro che si dipana in lingua sarda, compresa la traduzione da parte dell’autore, benché i testi di questa storia particolare presentino la documentazione lungo i sei secoli in varie lingue: spagnolo, latino, sardo e italiano. Di tutti i testi, i frammenti, gli atti dei quinque librorum e di molti altri documenti provenienti dai numerosi archivi locali, statali, italiani e spagnoli , l’autore presenta la traduzione in lingua sarda corrente tra gli studiosi e i cultori della stessa.
La stessa cosa può dirsi delle fotografie di svariata provenienza archivistica  e locale.
Il libro per apprezzarlo a pieno lo si deve leggere e osservare nelle parti fotografiche vista la preziosità delle stesse.

Protagonista è la chiesa sardo-catalana di Perfugas di cui è titolare San Giorgio, “santo specializzato” nel mandar via dai luoghi e dalle persone il diavolo che crea sfacelo quando s’impossessa delle cose e delle persone.
La narrazione  corre tra le storie orali, detta in sardo contos de foghile e la storia documentale. Leggerla con calma ed esaminare le fotografie è davvero un piacere per coloro che amano apprezzare i lavori di Mauro Maxia e della storia sarda, compresa la microstoria.

Apo legidu cun piaghere mannu su trabagliu in 125 foglios de Mauru Maxia chi subra Santu Jorzi  de Ledda at  iscritu unu muntone de bortas.

De lu leggere nde alet sa pena ca est un’istoria iscrita guasi che unu cantigu intra imagine e iscritura in paritzas limbas: ispagnolu, sardu, latinu e italianu e chi andat dae sa fundassione de sa cheja in su seculu XV finas a oe.
Sos monumentos antigos sunt che.i sos omines chi sa vida  e sas aventuras faghent imbetzare.  In su tempus andadu dae meda, amministrada bene sa Cheja cun sos benes  est andada a modu e a periodos est andada  che.i sa buvera, pro fortuna mai in totu.
Bi cheriat sa pascescia de Mauru Maxia a tessere guasi che una tessidora, sos filos perdidos in paritzos archivios. Intra imagines e iscritura su trabgliu paret puru un ispartidu musicale.
Chie cheret conoschere intra contos de foghile, istoria de ammentu pobulare e istoria documentale  si deve leare su piaghere de conoschere custu trabagliu de microistoria subra custa cheja in stile goticu-cadalanu.

“Sa cheja de Santu Jorzi est istada una de sas primas in istile gòticu-cadalanu a èssere fraigada in Sardigna. Custu sutzedeit cando s’Anglona passeit dai sos Dorias in manos de sos Aragonesos in sa prima meidade de su 1400. Finas a oe si creiat chi custa cheja esseret istada fraigada o cunsagrada in su 1528. Como s’est àppidu unu documentu inèditu chi faghet lughe subra a sa chistione. Unu iscrittu in latinu narat de una cheja canonigale intitulada a Santu Jorzi de Ledda chi s’agattat “in collis ville de Perfugas” ‘in sos montijos de sa bidda de Perfugas’.”
Promezus assaporare sa narrassione leo dae su liberu custu branu:

” Santu Jorzi in sos ammentos de sos visitadores Santu Jorzi e su dimoniu (1639)

“‘In custa diòcesi ch’at un’àtteru tempiu famadu accurtzu a sa bidda de Pèrfugas dedicadu a su gloriosu Santu Jorzi Màrture, chi pro sos miràculos evidentes chi faghet de continu est fentomadu meda e cunsideradu in tottu su Regnu, e bi accudin dae tottu sas partes indimoniados e àtteras pessones chi si creet chi sian in podere de ispìridos malos e de paritzos males corporales, e a custos los inserran a sos solos intro de custa santa cheja e dae parte de fora si intendet su fragassu de sa gherra e cumbatta chi su Santu gloriosu faghet cun su dimoniu chi turmentat su corpus umanu, e non cumprit cussu fragassu finas a cando lu lìbberat de sos males e turmentos chi lis daiat, e sempre o su pius de sas boltas li cumandat a su dimoniu chi pro signale de nd’esser essidu dae cussu corpus ponzat sas bestimentas chi jughet in su puntu pius altu de sa cheja chi niune, sinò cun iscalas longas meda, bi podet giòmpere, e pro essere custu miràculu frecuente meda e siguru ndi accudin dae dogni logu e gai non si contan pius tottu cussos chi sun istados libberados dae su dimoniu’).”

Commenti sono sospesi.

RSS Sottoscrivi.