“Marantoni” de Mauru Maxia
Mauro Maxia, Marantoni, NOR, collana Isteddos, Ilarzi (Aristanis) 2014, pp. 208 €.12.
Mauro Maxia
In custas dies, friscu de imprenta, est istadu pubblicadu su romanzu de Mauru Maxia in limba sarda intituladu Marantoni. Su contadore, naschidu a Neoneli in su millenoighentos e sette e mortu in su millenoighentosnorantatres, contat isse e totu dae sa nàschida fintzas a sa morte sa vida sua passada sa prus parte in Pèrfugas ma finas in ateros logos de Sardigna e aterue. Apo incomintzadu dae pagu a lu lèggere e pro custu motivu non bos poto narrer sa fàbula e s’intritzu; lassàdemi su tempus de lu lèggere e poi bos nd’apo a faeddare.
Sa presentada s’at a fàghere in Perfugas in su pàtiu de Nostra Signora de sos Anghelos, in d’unu sapadu de trìulas a calada de sole. Comporàdebos su lìberu, leggidebollu e gai nde podides finas faeddare. Istade atentos a non bos nde sonniare, mamma mia, mi so tremende fintzas como!
«A si podet èssere meres de sa terra? O no est sa ter- ra, mègius, chi nos possedit innantis puru de esser mortos?». Est cun custas preguntas chi Marantoni incumintzat is meledos suos subra a is valores de sa vida. E custu ddu faghet medende·ddos segun- du sa mesura de is esperièntzias bìvidas dae isse e totu peri unu caminu chi dae is printzìpios de su Noighentos acabbat in is ùrtimos annos de su ma- tessi sèculu. Non sunt pagos is sardos chi si diant pòdere reconnòschere in sa caminera de sa vida de custu òmine. Una trama chi est finas una manera de sighire una parte de s’istòria sarda de su sèculu coladu ma bista cun is ogros de un’òmine chi dd’at rugrada in pedde sua.
MÀURU MAXIA est unu linguista e filòlogu ispetzialista abilitadu comente professore universitàriu. At insegnadu in ambas universidades de Casteddu e de Tàtari tenende·bi paritzos cursos de limba sarda, literadura e onomàstica. Faghet parte de comitados de istùdios e chircas e est intervènnidu in medas cungressos finas internatzionales. At iscritu una bintina de volùmenes e una chentina de àteros traballos a imprenta subra a temas linguìsticos e istòricos. At torradu a iscrìere dae fundu s’istòria de sa limba in su Cabu de Susu istudiende a minudu sos limbàgios sardu-cossos. At contivigiadu progetos, chircas e chertas subra a situatziones linguìsticas particulares de s’Ìsula, ammaniende atziones pro sa crèschida de sa limba in s’iscola. Pro s’impignu postu in su isparghimentu de sa connoschèntzia at retzidu su Prèmiu Nuraghe 2103 pro sa Cultura. A pustis de àere iscritu àteras òperas inèditas in sardu, Marantoni est su primu romanzu suo chi essit a imprenta.
Dae su romanzu subra fentomadu.
«Geo creo chi, assumancus fintzes a cando ddu at calincunu chi foeddat e s’arregordat de nos, non seus mortos in totu» narat Marantoni dae sa tumba sua «e custu nos giaet una ispècie de deretu de sighie a nàrrere». E in custu nàrrere s’ammentu andat dae sa pitzinnia colada fatu a is crabas a sa partèntzia comente voluntàriu in Lìbia; dae is traballos de su lagu Omodeo a cussos de su lagu Coghinas e a cussos de sa lìnia ferrada dae Tàtari a Palau; dae is cumbintziones polìticas a sa malesa de is imbidiosos e disconnòschidos; dae s’istòria de un’amore longu cantu una vida a is disauras chi cussa vida e totu ant marcadu a fogu.
